Rańtuch 003

Rańtuch 003

Rańtuch to płat wybielonego płótna w kształcie prostokąta, brzegi zdobione rzadkim dzierganiem wykonanym czerwoną nicią lnianą. Haft biegnie wzdłuż trzech brzegów. Ma postać równoległych do siebie dwóch linii z ząbkami ułożonymi do siebie antytetycznie, a w dość wąskiej przestrzeni między nimi haftowane ściegiem sznureczkowym rytmicznie powtarzające się motywy dwóch pełnych ślimacznic (uproszczone spirale) oraz prostokątów wypełnionych wzorem wilczych zębów. Dzierganie i wzór pasowy haftowany w kolorze czerwonym.

Jest to jeden z archaicznych wzorów haftu, charakterystyczny dla mieszkańców dawnej Puszczy Sandomierskiej, podobnie jak użyte ściegi hafciarskie. Rańtuch stanowi paradną część kompletu odzieży kobiety zamężnej. Zakładano go mężatce na głowę, na chustę. Czerwony kolor przypisany był pannom, na rańtuchu sugerował młodą mężatkę, która jeszcze nie doczekała się potomstwa. Inna nazwa – zawicie.

• Obiekt: rańtuch
• Materiał, technika: płótno bawełniane, haft ręczny, płaski, nici lniane
• Wymiary: wys. 85 cm, szer. 242 cm
• Czas powstania: koniec XIX w.
• Pochodzenie: okolice Leżajska
• Właściciel: Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej