Rańtuch 007

Rańtuch 007

Rańtuch to płat wybielonego płótna w kształcie prostokąta. Jest uszyty z 4 płatów płótna, być może była to spódnica, od której odcięto oszewkę i brzeg zawinięto i przyszyto. Jeden z dłuższych brzegów i krótsze podszyte listwą i zdobione falistą linią haftowaną ściegiem łańcuszkowym. Wzdłuż dłuższego brzegu rańtucha, powyżej linii falistej umieszczony ornament pasowy: rząd połączonych ze sobą drobnych rombów umieszczonych pomiędzy dwoma ozdobnie haftowanymi brzegami, ułożonymi antytetycznie w stosunku do siebie. Każdy brzeg składa się z linii wyszywanej sznureczkiem (od wewnątrz), a zewnętrzną krawędź ornamentu stanowi rząd niewielkich ząbków, wykonanych haftem płaskim pełnym.
Wzór haftu jest odmianą jednych z najbardziej archaicznych motywów, charakterystycznych dla mieszkańców dawnej Puszczy Sandomierskiej, podobnie jak użyte ściegi hafciarskie. Romby wyraźnie nawiązują do motywu spirali, a ząbki są prostym nawiązaniem do popularnego motywu „wilczych zębów”.
Rańtuch stanowi paradną część kompletu odzieży kobiety zamężnej. Zakładano go mężatce na głowę, na chustę.

Obiekt: rańtuch
Materiał, technika: płótno lniane samodziałowe, szycie maszynowe, haft ręczny, płaski, nici lniane
Wymiary: szer. 324 cm, gł. 85 cm
Czas powstania: k. XIX w.
Pochodzenie: Żołynia
Właściciel: Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej